Hartritmestoornissen

hartritmestoornissen
Het lijkt zo vanzelfsprekend maar ons hart klopt niet zomaar; Het moet daarvoor de juiste prikkels ontvangen vanuit de sinusknoop. Dat is een groep cellen boven in de rechterboezem die de hartspier het signaal geeft om in het juiste tempo en in de goede volgorde samen te trekken: eerst de boezems, dan de kamers. Verspreid zich die prikkel niet goed, dan is er sprake van een geleidingsstoornis. In zo’n geval kan het hart te langzaam gaan kloppen. Een pacemaker kan de hartspier eventueel weer van de juiste prikkels voorzien.


Onregelmatige en bonkende hartslag

Het komt ook voor dat de prikkels vanaf een andere plek dan de sinusknoop worden ingeleid. Als andere cellen die actie op eigen houtje starten, leidt dat tot een ongecontroleerd samentrekken van de hartspier en een onregelmatige hartslag. Doorgaans wordt dat ook ervaren als een bonkende hartslag, ook in rust. Het implanteren van een defibrillator kan in zo’n geval uitkomst bieden.


Pacemaker

Een pacemaker kan worden beschouwd als een kunstmatige sinusknoop. Het is een minuscuul apparaatje dat onder de huid wordt aangebracht. De pacemaker controleert het hartritme en stuurt het hart af en toe bij. Maar bij levensbedreigende hartritmestoornissen biedt een pacemaker geen soelaas; In dat geval is het aanbrengen van een implanteerbare defibrillator (ICD) noodzakelijk.

De implanteerbare defibrillator

Een ICD (Implanteerbare Cardioverter Defibrillator) is een implanteerbare variant van de AED (Automatische Externe Defibrillator). Evenals een AED geeft ook de ICD een elektrische schok wanneer het hart uit de pas loopt. Het bezit van een ICD is overigens geen genoegen want soms dient het apparaat een schok toe wanneer dat niet nodig is.


Ablatie

Ablatie is een vrij nieuwe behandelmethode van hartritmestoornissen. Door het wegbranden van een kleine groep cellen in de hartspier wordt een 'foutieve' route voor elektische prikkels afgesneden. Alleen een klein gaatje in de lies herinnert achteraf aan de ingreep omdat er op die plek een katheter werd aangebracht.

Veel succes heeft tegenwoordig een minder belastende methode om hartcellen buiten werking te stellen die verantwoordelijk zijn voor de ongewenste hartprikkels: bevriezing van hartcellen. Deze ingreep neemt minder tijd in beslag en kent aanzienlijk minder bijwerkingen.

Overslagen van het hart

Een overslag van het hart maakt ieder van ons wel eens mee. Het kan het gevolg zijn van een sterke emotie, maar ook van koffie, cola of alcohol. Zo’n ritmestoornis is in de regel onschuldig maar als het gepaard gaat met duizelig, dan kan er meer aan de hand zijn. Een arts kan dan een hartfilmpje (ECG) laten maken. Helaas doet zich een ritmestoornis niet altijd voor op het moment van de ECG. Vaak geeft men daarom een apparaatje mee dat het hartritme 24 tot 48 uur registreert.

Sporthart

Hartritmestoornissen bij jongeren zijn vaak een gevolg van een aangeboren hartafwijking. Incidenteel leidt dat tot een hartstilstand en plotselinge dood. Bekend zijn de situaties van jonge mensen die ineens in elkaar zinken op een sportveld of atletiekbaan.

Een sporthart daarentegen is een vaak voorkomend verschijnsel bij fervente sporters: het hart past zich aan en wordt groter om meer bloed te kunnen rondpompen. En omdat een sporthart meer bloed rondpompt per samentrekking, klopt het in rust ook trager dan een 'gewoon' hart; Bij topsporters soms minder dan veertig keer per minuut.

Diagnose hartritmestoornissen

Het Maastrichtse bedrijf Applied Biomedical Systems (ABS) kreeg in maart 2011 de financiering rond voor het ontwikkelen van een nieuw instrument voor de diagnose van hartritmestoornissen. Het product zou in 2012 op de markt komen. De medische wereld had hoge verwachtingen van deze nieuwe geavanceerde apparatuur.